”Uan ajanlara” kar yerli zm! Trk mhendisleri gelitirdi

Trk savunma sanayisi bnyesinde gelitirdii dron tespit ve engelleme sistemleriyle gvenlik glerinin ihtiyalarn karlayan, 10’dan fazla lkeye ihracat yapan Boazii Savunma, muharebe sahasndaki talep ve ihtiyalardan hareketle yeni zmler gelitirdi.

Boazii Savunma Ynetim Kurulu Bakan Fatih Aslan, AA muhabirine, dnyada tehdit tiplerinin srekli deitiini ve adeta bir “kedi-fare oyunu” gibi deien bu tehditleri yakalamak iin aba harcadklarn syledi.

Bu kapsamda dron tespit ve engelleme sistemleri gelitirdiklerini ifade eden Aslan, bunu yaparken sahadaki gelimeleri ve ihtiyalar yakndan takip ettiklerini vurgulad. rnlerinin gittii her yerde ekiplerinin de varlk gsterdiini, bunun kendilerine nemli katklar saladn dile getiren Aslan, “Buralarda tehdit tiplerini grdk. Gerek muharebe sahasnda bu sistemlerin nasl kullanldn, nerelerde eksik kaldn tahlil etme imkanmz oldu.” dedi.

Aslan, yeni teknolojiler sayesinde 3-5 bin dolarlk bir rnle milyonlarca dolarlk bir tankn ya da zrhl aracn zarar grebildiini, imha edilebildiini belirterek, asl nemlisinin de olas can kayplar ve kar tarafn salad psikolojik stnlk olduunu kaydetti.

Bulunduklar her alanda bu saldrlar nleme grevini stlendiklerine iaret eden Aslan, bunun ar bir sorumluluk olduunu vurgulad. Bir komutanla aralarnda geen diyalogu paylaan Aslan, yle konutu:

“Bir gn ok st dzey bir komutanmz ‘Ltfen sistemleriniz iyi alsn nk insanlar size gvenip yatyor’ dedi. Bu cmle zerimde var olan sorumlulua 5 katn yklemi oldu. Hep bu bilinteyiz. nsanlar bize gvenip, bu sistemlere gvenip uyuyorlar. En azndan havadan bir ey gelmeyeceine ikna olup baka eylere odaklanyorlar. Yurt iinde ve dnda yzlerce noktada, Trkiye’nin 81 ilinde ki bunlarn hepsi ok kritik blgeler, koruma salyoruz. Hibirinde ok kr bir saldr grmedik. ok deneme oldu ama hibirinde saldramadlar. Gvenlik kalkanmz kimse delemedi. nk her geen gn sistemlerimizi gelitiriyoruz. Sistemimizi yazlm tabanl deiiklik yaplabilir ekilde kurduumuz iin bir tehdit olduunda ya da yeni bir tehdit ortaya ktnda buna uygun zm sadece birka gnmz alyor. Hemen ona uygun sahada gncelleme yapabiliyoruz.”

– DEEN TEHDTLERE KARI DAHA GL CEVAP

Fatih Aslan, yeni gelitirdikleri LTER J350 Dron Tespit ve Engelleme Sistemi’nin prototipinin retilip, saha testlerinin tamamlandn ve en yakn zamanda seri retiminin balayacan bildirdi.

J350 modeli ile daha nce 250 vat olan sinyal k gcn 350 vata ykselttiklerini belirten Arslan, bu sayede sistemin kartrma ve yanltma kapasitesinin arttn ifade etti.

– DOST-DMAN DRON AYRILACAK

Sahadaki en byk sorunlardan birinin dman unsurlara engelleme yaparken dost unsurlarn bundan olumsuz etkilenmesi olduunu dile getiren Arslan, bunun iin gelitirdikleri zme ilikin u bilgileri verdi:

“Dmandan kendimizi korurken bizim unsurlarmzn da umas gereimiz var. Bu sistemler karrken her ne kadar sistemlerimiz bu konuda dayankl olsa da bir noktada kartrmaya kar etkinliini yitiriyor ve baka sonular douyor. Hem bununla alakal bir rnmz var hem de dost-dman ayrmn daha iyi yapabileceimiz yeni bir rn gelitirdik. rnn AR-GE almas bitti, ilk prototip retildi, kalifikasyonu tamamlanmak zere. Protokol tabanl alan bir rn. Bu rne tehdit tantabiliyorsunuz. Kendi ktphanesinden zaten yzlerce rn var. Fakat kendi envanterimizde olan rnleri tanttmz zaman havada utuunda dost-dman ayrmn yapabiliyor. Kimliklendirebiliyoruz nk protokol tabanl alyor. Bunun dnda tehdit varsa grebiliyor. Ayn anda 250 hedefi takip edebiliyor ve hangisini isterseniz drebiliyorsunuz. Trkiye’de ilk bizim yapm olduumuz bir sistem. Benzer sistemlerin olduunu duyuyoruz ama bizim zmmz tamamen yerli imkanlarla gelitirilmi bir sistem. Bunu da yakn zamanda envantere dahil etmeyi planlyoruz.”

– “LTER YAKALARSA AFFETMEZ”

Bu sayede uu izni alm olmasna ramen kartrma dolaysyla uu gerekletiremeyen kullanclarn sorunlarnn zleceini kaydeden Aslan, “Baz hobiciler valilikten izin almalarna ramen uamyor. nk yaknnda bir kritik tesisimiz var. Bizim sistemler yakalad zaman tamamen kartryor. Bu sistemde altyapy kurduk. Vatanda izin almsa ve bu izin sistemi kullanan kuruma, bu valilik, jandarma, emniyet olabilir, ulatnda bu sistemin ara yznden dronun ID’si, uu zaman ve sresini girildiinde izin ald blgede uabiliyor. Blgesinin dna ktnda yine dyor.” ifadelerini kulland.

Dronlar den kullanclarn “LTER yakalarsa affetmez” eklinde bir slogan gelitirdiklerini aktaran Aslan, izni olanlarn umasn salayabilmek iin byle bir zm oluturduklarn bildirdi.

– HAREKETL BRLKLER DE MOBL ZMLE KORUNUYOR

Muharebe sahasndaki hareketli birliklerin korunmasna ynelik zmlerinin snr tesi operasyonlarda, ayrca Azerbaycan, Sudan gibi lkelerde kullanldn bildiren Aslan, LTER Mobil ile saatte 130 kilometre hza kadar baaryla grev yapan sistemlerini eitli lkelerin envanterinde yer aldn syledi.

zellikle snr tesi operasyonlarda gndeme gelen kar kartrma sistemlerine ynelik de bir alma yaptklarn ve ortaya kan rnn 2024 ylnda envantere gireceini ifade eden Fatih Aslan, unlar kaydetti:

“100 kilometre boyunca kartrma altnda herhangi bir unsurumuzu yapay zekayla doru konuma yzde 1 yanlmayla gtreceiz. rn bitti, saha testleri yapld. Seri retime hazr, ocak ay itibaryla seri retimini balatacaz. Mart-nisan aylarnda envanterde olmasn planlyoruz. Envantere girdiinde kendi sistemlerimizin gvenli ekilde grevlerini yapmalarn salayacaz.”

rn gelitirme yannda bu alanda nitelikli insan kaynann artmas iin de aba gsterdiklerini dile getiren Aslan, mhendis adaylarn irket bnyesine alarak 4-5 yla yaylan bir srete onlarn geliimine katk verdiklerini belirtti.