Beslenmenin hiperaktivite üzerinde büyük rolü olduğunu söyleyen Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Dr. Dyt. Tuba Kayan Tapan, sağlıksız beslenmenin hiperaktiviteyi arttırdığına dikkat çekti.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun çocukluk çağında çok sık görüldüğünü belirten Dr. Dyt. Tapan, “Okul çağında görülme sıklığı tanı kriterlerine, araştırılan bölgeye ve araştırma yöntemine göre değişmektedir. Dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğunun sebebi tam olarak bilinmemektedir. Ancak çeşitli genetik, biyolojik, çevresel ve psikososyal etmenlerin hastalığın etiyolojisinde rol oynadığı düşünülmektedir. Hiperaktiflik kızlara oranla, erkeklerde daha sık görülmektedir. Çocuklarda ve ergenlerde üzerinde en çok çalışılan konu olmasına rağmen çoğu vakanın sebebi tam olarak bilinmemektedir” dedi.
BESLENME VE HİPERAKTİVİTE İLİŞKİSİ
Yapılan bilimsel çalışmalara göre, katkı maddeleri içeren besinlerin ve aşırı şeker tüketiminin çocuklardaki hiperaktifliği arttırdığını kanıtladığını söyleyen Dr. Dyt. Tapan, şöyle dedi: “Dengeli ve yeterli beslenmeyen çocuklarda da hiperaktifliğin görüldüğü ortaya konulmuştur. Hiperaktivitenin, uyku bozuklukları, yeme davranışı bozuklukları, sosyal hayata adapte olamama, akademik başarıda düşüş gibi eşlikçi belirtileri vardır. Dolayısıyla, doğru ve dengeli bir beslenme planı, hiperaktiviteyi kontrol altına almanın dışında akademik başarı, sosyal hayata adaptasyon gibi birçok konuda faydalı olacaktır.”
OMEGA 3 İÇİN BOL BALIK VE CEVİZ
“Hiperaktivite tanısı almış çocukların küçük öğünler şeklinde sık sık beslenmesi önemlidir” diyen Dr. Dyt. Tapan, şu beslenme önerilerinde bulundu:
1- Anne sütü
Hiperaktivite gibi bozuklukların önüne geçmede anne sütü, önemli rol oynar. Bu yüzden çocuğun anne sütü tüketmiş olması bu bozukluk için önemli bir koruyucu etkendir.
2- Vitamin eksikliğine dikkat edilmeli
D vitamini, demir ve magnezyum seviyeleri düşük olan çocuklarda hiperaktivite belirtileri artmaktadır.
3-Sağlıklı beslenmeye özen gösterilmeli
Hiperaktif çocukların çoğunda salisilatlar ve fenolik bileşiklere karşı bir hassasiyet görülmektedir. Bu sebeple salisilat oranı düşük besinler tercih edilmelidir. Salisait, üzüm domates, kuru erik, karanfil, turşu, çilek, yeşil biber, portakal, mandalina, badem gibi besinlerde bulunur. Et, tavuk, balık, yumurta, süt ürünleri ve tahıllar. Çocuklar bu besinlere de duyarlılık gösterebilir, gözlemleyerek tüketilmesi daha doğru olacaktır.
4- Omega-3 tüketimi şart
Hiperaktif çocuklarda davranış sorunları Omega-3 tedavisi ile ciddi oranda iyileşme sağlamaktadır. Bu sebeple balık, ceviz, keten tohumu, semizotu, kanola yağı gibi besinlerden zengin bir diyet çocuğun davranışlarının iyileşmesinde katkı sağlayacaktır. Kılıç balığı ve uskumru gibi cıva içeriği yüksek balıklar ise tercih edilmemeli.
BU BESİNLERDEN UZAK DURUN
Dr. Dyt. Tapan, şu besinlerden ise uzak durulması gerektiğini söyledi:
1-Şekerli besinlerden uzak tutun
Yüksek şeker ve şekerli besin tüketen çocuklarda, insülin salgısı artarken, acıkma hızlanır ve iştah açılır. İlaç tedavisi gören hiperaktif çocukların iştah açılması sebebiyle obeziteye yatkınlığı da bildirilmiştir. Bu yüzden şekerin ve ev yapımı da olsa hamur işlerinin kısıtlanması gerekir.
2-Kafein ve yüksek fruktoz olumsuz etkiliyor
Kafein ve yüksek fruktozlu mısır şurubu tüketimi, hem hiperaktivite semptomlarına hem de dikkat dağınıklığının artmasına neden olur.
3-Glutensiz beslenme yaşam tarzı olmalı
Buğday, arpa ve çavdarda bulunan gluten hiperaktivite semptomlarını kötüleştirebileceği yapılan çalışmalarda belirtilmiştir. Bu yüzden glutensiz diyetlerle semptomlar takip edilebilir.
GAZLI İÇECEKLER SAKINCALI
Hiperaktif çocuklarda kısıtlanması gereken besinleri de Dr. Dyt. Tapan şöyle sıraladı:
Beyaz şeker, çikolata, şekerleme Gazlı içecekler, enerji içecekleri Kafein, yüksek fruktozlu mısır şurubu Gıda boyaları Fast food, cips Hazır çorbalar ve hazır baharat karışımları Et suyu, tavuk suyu bulyonları Salam, sosis, jambon, sucuk gibi işlenmiş et ürünleri Hazır puding, bisküvi, kek gibi hazır gıdalar
ALINTI KAYNAK: https://www.sabah.com.tr/saglik/2023/04/23/hiperaktif-cocuklar-icin-beslenme-recetesi