2023 Nobel Tıp Ödülü, mRNA içerikli Covid-19 aşısının geliştirilmesini sağlayan çalışmalara imza atan 68 yaşındaki Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko ile 64 yaşındaki ABD’li bilim insanı Drew Weissman’a verildi.
İsveç’teki Karolinska Enstitüsü’nde düzenlenen basın toplantısında, 2023 Nobel Tıp Ödülü’nü, mRNA içerikli Covid-19 aşının geliştirilmesine imkan veren çalışmalara imza atan biyokimyager Kariko ve immünolog Weissman’ın kazandığı açıklandı.
KATALİN KARİKO KİMDİR?
Katalin Kariko, 17 Ocak 1955te Macaristan’ın Szolnok şehrinde doğdu. Üniversite ve doktora eğitimini Szeged Üniversitesi Biyolojik Araştırmalar Merkezinde tamamlayan Kariko, mRNA ile ilgili çalışmalarını sürdürebilmek için ABD’nin Philadelphia eyaletinde bulunan Temple Üniversitesine davet edilmesi üzerine bu ülkeye yerleşti.
Almanya merkezli BioNTech’te kıdemli başkan yardımcısı olan Kariko, BioNTech-Pfizer tarafından ortaklaşa geliştirilen Covid-19 aşısının temelindeki mRNA teknolojisini Weissman ile birlikte geliştirmesiyle tanındı.
DREW WEISSMAN KİMDİR?
Drew Weissman, 7 Eylül 1959da ABD’nin Massachusetts eyaletindeki Lexington şehrinde doğdu.
1981’de Brandeis Üniversitesinden mezun olan Weissman, 1997de mRNA ve doğuştan gelen bağışıklık sistemi biyolojisini incelemek için Pennsylvania Üniversitesi Tıp Fakültesinin akademik kadrosuna dahil oldu.
Weissman ile Kariko, tanışmalarının ardından birlikte Covid-19 aşısının temelindeki mRNA teknolojisini geliştirmeye yoğunlaştı.
2022 NOBEL TIP ÖDÜLÜNÜ PAABO KAZANMIŞTI
2022 Nobel Tıp Ödülü, “soyu tükenmiş homininlerin genomları ile insan evrimine ilişkin keşiflerinden ötürü” 68 yaşındaki İsveçli biyolog Svante Paaboya verilmişti.
Paabo, çalışmasında “küçük bir parmak kemiğinin genom verisiyle 30 bin yıl önce yaşayan ve denisovanlar olarak adlandırılan türleri” keşfetmişti.
1901 ila 2022de 113 Nobel Tıp Ödülü verildi, ödül kazananlardan 12’si kadın.
Nobel Tıp Ödülü’nün en genç kazananı, 1923te insülinin keşfinden ötürü 32 yaşındaki Frederick G. Banting oldu.
1966’da “tümöre neden olan virüsleri” bularak Nobel Tıp Ödülünü kazanan 87 yaşındaki Peyton Rous ise bu ödülü alan en yaşlı bilim insanı olarak tarihe geçti.
Paabo’nun babası Sune Bergström da “prostaglandin” maddesine ilişkin buluşları dolayısıyla 1982 Nobel Tıp Ödülünü aldı.
NOBEL ÖDÜLLERİ HAKKINDA
İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfı’nın insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 ayrı dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel’in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969da verildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Covid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021de de yapılamamıştı.
* Haberin görseli Associated Press’ten servis edilmiştir.
ALINTI KAYNAK: https://www.haberturk.com/son-dakika-haberi-2023-nobel-tip-odulu-nun-kazananlari-aciklandi-3626278